Ở Việt Nam hiện nay, xảy ra tình trạng nhiều gia đình đang chiếm hữu, sử dụng mảnh đất nhưng lại chưa có Sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Nhiều người thắc mắc liệu rằng điều này có làm ảnh hưởng đến việc để lại tài sản thừa kế? Di chúc được lập phân chia di sản là đất chưa có sổ đỏ có hợp pháp không? Để giải đáp thắc mắc của quý khách hàng, Luật Hồng Minh xin chia sẻ bài viết dưới đây:
1. Căn cứ pháp lý
– Bộ Luật Dân sự 2015
– Luật Đất đai 2013
2. Vấn đề lập di chúc đối với tài sản là đất không có sổ đỏ.
Theo quy định tại Điều 612 Bộ Luật Dân sự 2015 thì di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.
Theo quy định trên thì cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Tài sản theo quy định của Bộ Luật Dân sự bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tài sản bao gồm động sản và bất động sản.
Pháp luật dân sự hiện hành quy định, bất động sản là một trong những loại tài sản phải đăng ký quyền sử dụng đối với cơ quan hành chính nhà nước. Cụ thể tại Điều 106 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định:
“ Điều 106. Đăng ký tài sản
- Quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản là bất động sản được đăng ký theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đăng ký tài sản.”
Theo Khoản 16 Điều 3 Luật đất đai năm 2013 thì “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.”
- Việc chủ sở hữu mảnh đất có sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) để chứng minh rằng người này chiếm hữu, sử dụng một cách hợp pháp.
Về hình thức lập di chúc bao gồm:
- Lập di chúc bằng miệng có người làm chứng
- Lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng
- Lập di chúc bằng văn bản có người làm chứng
- Lập di chúc bằng văn bản có công chứng
Xét về 4 hình thức lập di chúc trên thì hình thức lập di chúc bằng văn bản có công chứng là hình thức có tính an toàn pháp lý nhất. Nếu xảy ra tranh chấp thì là căn cứ tốt nhất để giải quyết tranh chấp. Đối với việc lập di chúc đối với đất không có sổ đỏ thì không thể tiến hành theo hình thức lập bằng văn bản có công chứng bởi theo quy định của Luật công chứng thì những giao dịch làm phát sinh, chuyển đổi quyền sở hữu bất động sản muốn được công chứng thì phải có giấy chứng nhận quyền sở hữu bất động sản đó. Vì vậy, công chứng viên không thể thực hiện công chứng nếu di sản là mảnh đất không có sổ đỏ.
Vì vậy, Quý vị có thể để lại tài sản thừa kế là đất không có sổ đỏ theo 3 hình thức còn lại nhưng phải chấp nhận một điều rằng khi có tranh chấp xảy ra thì rất khó để giải quyết bởi tính pháp lý của 3 hình thức trên không cao.
>> Mời bạn xem ngay dịch vụ: Sang tên sổ đỏ giá rẻ
3. Nên thực hiện việc xin cấp sổ đỏ trước khi lập di chúc
Theo pháp luật thừa kế hiện nay thì những người thừa kế thường là những người thân thích trong gia đình, có mối quan hệ gần gũi nhau. Tuy nhiên, nhiều trường hợp di chúc không rõ ràng, không công bằng dẫn đến có nhiều rủi ro, tranh chấp xảy ra.
Vì vậy, để giảm thiểu những rủi ro đó có thể xảy ra, người có di sản để lại trước khi lập di chúc nên thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ đối với mảnh đất. Ngoài ra, nhà nước cũng khuyến khích những trường hợp đang chiếm hữu và sử dụng đất hợp pháp nên thực hiện việc xin cấp sổ đỏ. Cụ thể, tại Điều 100 Luật đất đai quy định việc cấp sổ đổ cho những người có giấy tờ liên quan, chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp. Và điều 101 Luật đất đai quy định việc cấp sổ đỏ cho những người mặc dù không có những giấy tờ liên quan nhưng đã chiếm hữu và sử dụng lâu dài, không có tranh chấp với người khác và có sự xác nhận của chính quyền địa phương.
Để nắm rõ những thông tin về thành phần hồ sơ, thủ tục xin cấp sổ đỏ lần đầu xin mời quý khách hàng tham khảo bải viết dưới đây của Luật Hồng Minh.
>> Xem thêm: trình tự cấp sổ đỏ lần đầu
Trên đây là những ý kiến tư vấn của Luật Hồng Minh chúng tôi về vấn đề quý khách hàng yêu cầu. Nếu quý khách hàng có câu hỏi hay băn khoăn nào khác xin vui lòng liên hệ đến số hotline: 0843.246.222 để được luật sư của chúng tôi tư vấn trực tiếp.
