Quyền của người lao động là những quyền liên quan đến điều kiện lao động và điều kiện sử dụng lao động; bao gồm: việc làm; tiền lương; an toàn lao động; tham gia hoạt động công đoàn; an sinh xã hội nói chung và bảo hiểm nói riêng. Trong bài viết dưới đây, Luật Hồng Minh xin tư vấn đến các quý khách hàng quyền lao động và tính đặc thù trong bảo đảm quyền lao động trong Bộ luật Lao động năm 2019.
1. Quyền lao động
Quyền lao động theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019 bao gồm các quyền cơ bản sau:
- Quyền làm việc; tự do lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp, học nghề, nâng cao trình độ nghề nghiệp; không bị phân biệt đối xử.
- Quyền hưởng lương phù hợp với trình độ; kỹ năng nghề trên cơ sở thỏa thuận với người sử dụng lao động; được bảo hộ lao động; làm việc trong điều kiện bảo đảm về an toàn, vệ sinh lao động; nghỉ theo chế độ; nghỉ hằng năm có hưởng lương và được hưởng phúc lợi tập thể, nhất là nhà ở.
- Quyền được tham khảo ý kiến khi quyết định những vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích; có đủ buồng tắm và buồng vệ sinh phù hợp tại nơi làm việc; được giúp đỡ, hỗ trợ một phần chi phí gửi con ở nhà trẻ, mẫu giáo.
- Quyền được bảo vệ thai sản.
- Quyền đơn phương chấm dứt hoặc tạm hoãn hợp đồng lao động.
- Quyền nghỉ thai sản.
- Quyền được cung cấp đầy đủ thông tin về tính chất nguy hiểm; nguy cơ; yêu cầu của công việc và quyền từ chối làm việc nếu có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe trong quá trình thực hiện công việc.
- Quyền BHXH, y tế và thất nghiệp.
- Quyền thành lập, gia nhập, hoạt động công đoàn theo quy định của Luật Công đoàn; có quyền thành lập, gia nhập và tham gia hoạt động của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp.
- Quyền đối thoại, thương lượng tập thể theo nguyên tắc tự nguyện, hợp tác, thiện chí, bình đẳng, công khai và minh bạch.
- Quyền đình công.
- Quyền ở tuổi vị thành niên; cao tuổi; khuyết tật; của lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài và người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Tại BLLĐ 2019 đã xác định rõ hơn quyền lao động là một phần không thể tách rời của hệ thống các quyền con người và quyền được bảo đảm về cả phương diện quyền cũng như nghĩa vụ trong luật quốc tế, quốc gia về quyền con người. Từ đó cho thấy, việc bảo đảm quyền lao động nữ, nhất là quyền lao động của nữ giới trong các doanh nghiệp (cụ thể là khu công nghiệp, khu chế xuất) được thể hiện ở nhiều phương diện của đời sống xã hội.
2. Tính đặc thù trong bảo đảm quyền lao động
Tính đặc thù trong việc bảo đảm quyền của lao động nữ trong BLLĐ năm 2019 được quy định cụ thể là tôn trọng, bảo vệ, thực hiện, thúc đẩy quyền bình đẳng. Theo đó, việc bảo đảm quyền này được quy định như sau:
- Bình đẳng về tuyển dụng, phân công việc làm, đào tạo nghề và trả công lao động.
- Điều kiện, chế độ làm việc phù hợp với sức khỏe và chức năng chăm sóc gia đình.
- Coi trọng quyền được kết hôn và hỗ trợ về nhà ở thích đáng.
- Thực hiện bảo hiểm xã hội khi thai sản, nuôi con và giải quyết chế độ hưu trí hợp lý.
- Ưu đãi đối với doanh nghiệp (hoặc cơ quan, tổ chức) sử dụng nhiều lao động nữ để thực hiện bảo đảm thực tế các quyền của họ. Việc được bảo đảm quyền này là điều kiện bắt buộc; cần thiết để phụ nữ được bình đẳng khi thực hiện các nhóm quyền khác như đồng nghiệp nam (quyền học tập, giải trí và hưởng an sinh xã hội,…).
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Hồng Minh chúng tôi về quyền lao động và tính đặc thù trong bảo đảm quyền lao động trong Bộ luật Lao động năm 2019. Nếu quý khách hàng còn có câu hỏi hay băn khoăn nào khác cần được tư vấn, hướng dẫn, quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua số hotline: 0843.246.222 hoặc tuvanhongminh@gmail.com để được các luật sư của chúng tôi tư vấn, hỗ trợ và giải đáp trực tiếp.
